CÂU CHUYỆN VỀ MARK MITCHELL, NGƯỜI ĐƯỢC ĐẶT TÊN CHO MỘT LOÀI KHỦNG LONG

[Mê Khủng Long - Dinophile.vn] Đó là thành quả hoàn toàn xứng đáng cho một nỗ lực phi thường!

Vào ngày 21 tháng Ba năm 2011, Shawn Funk, một tài xế lái máy xúc tại khu mỏ Millennium thuộc sở hữu của công ty năng lượng Suncor (tỉnh Alberta, Canada) đang làm công việc bình thường của mình thì bỗng nhiên, chiếc máy xúc của ông chạm phải một thứ gì đó cứng hơn lớp đất đá xung quanh. 

"Quái lạ, đó là cái gì thế nhỉ," Shawn càu nhàu. Ông đã quen với công việc của mình đến nỗi dường như biết rõ từng tấc đất ở khu mỏ này. Việc gặp một thứ lạ lùng có thể khiến chiếc máy xúc của ông hư hỏng và công việc bị đình trệ khiến Funk cảm thấy khó chịu.

Shawn nghĩ không nên cố làm tiếp, ít ra ông cũng phải tìm hiểu xem thứ đó là gì trước đã. Ít nhất thì cấp trên cũng sẽ không có cớ đổ lỗi cho ông nếu chiếc máy xúc gặp vấn đề. Vậy là ông đi tìm người phụ trách tên là Mike Gratton đến để cùng xem xét hiện trường. Một khối "đá" - thứ mà chiếc máy xúc chạm phải - đã trượt xuống sườn đồi, nằm im lìm ở đó. Nó có màu nâu đậm, không giống với các lớp đá xung quanh. Khi cả hai hò nhau lật khối đá lại, họ kinh ngạc trước những gì nhìn thấy: những tấm phiến sừng xếp thành hàng, mỗi hàng được ngăn cách với nhau bởi một đường màu xám, trông như một tấm giáp hay lớp da của một con tê tê. Nhưng chắc chắn là không có tấm giáp hay con tê tê nào lớn như thế cả.

Một vẻ đẹp bất tử! Ảnh: National Geographic.

"Chúng ta phải gọi người kiểm tra cái đồ quỷ này," Mike lên tiếng ngay lập tức. Còn Shawn nhớ lại: "Chúng tôi chưa nhìn thấy thứ như thế bao giờ."

Ngay lập tức, Bảo tàng Hoàng gia Tyrell (Canada), nơi có một trong những đội ngũ chuyên gia về sinh vật cổ hàng đầu tại Bắc Mỹ, đã cử người đến nơi để kiểm tra. Và họ đã kinh ngạc trước những gì được tìm thấy. Đó là hóa thạch của một con khủng long - dù không phải một cơ thể hoàn chỉnh (chỉ còn nửa thân trên) nhưng những gì còn lại đều được giữ nguyên hình dạng của chính con vật như trước khi chết!

Don Henderson, chuyên gia bảo tàng học của Bảo tàng Hoàng gia Tyrell cùng đội ngũ của mình đã tổ chức khai quật để đưa tất cả các mảnh (chiếc máy xúc đã làm nó vỡ ra thành nhiều mảnh) của con khủng long về phòng nghiên cứu.

Don cùng đội ngũ của mình biết, họ phải giao hóa thạch này cho một chuyên gia thực thụ trong việc xử lý hóa thạch để khôi phục nguyên trạng của nó. Ở Bảo tàng Hoàng gia Tyrell, có lẽ không ai làm công việc này tốt hơn Mark Mitchell.

Mark là một nhân viên kỳ cựu của Bảo tàng. Ông là một "preparator" - người xử lý hóa thạch. Công việc của họ là xử lý, chuẩn bị các hóa thạch đã được khai quật (lúc này có thể còn bị bao phủ trong những lớp đất đá và có tình trạng tệ hại) trước khi chuyển chúng sang quá trình nghiên cứu và trưng bày. Ông đã làm việc tại đây từ năm 1996, xử lý khoảng 25-30 hóa thạch gì đó. Nhưng chưa có thứ gì giống như hóa thạch vừa được tìm thấy tại khu mỏ Millennium cả. Khi được đặt lên bàn làm việc của Mark, nó đã bị vỡ ra thành nhiều mảnh, từ vài mảnh nhỏ cho đến những mảnh lớn nặng cả trăm kg. Mặc dù vậy, ông vẫn có thể nhìn rõ hình dạng của con vật - một con khủng long thật sự. Đó là một con khủng long thân giáp, với da, vảy, phiến sừng... 

"Dù tôi không biết đó là một loài mới, nhưng tôi biết đó là một mẫu vật quan trọng," Mark Mitchell nhớ lại.

Vậy là Mark bắt tay ngay vào việc. Ông đục, gỡ từng lớp đá xung quanh hóa thạch, dần dần làm lộ toàn bộ ngoại hình của nó. Công việc nghe có vẻ đơn giản, nhưng nó đã lấy đi của Mark 7.000 giờ lao động trong gần sáu năm trời. Chỉ tính riêng cái đầu, ông đã phải dành đến tám tháng để xử lý. Không ai là không ghi nhận công sức, sự cẩn thận và tỉ mỉ mà Mark đã bỏ ra cho công việc này.

Mark Mitchell đang xử lý hóa thạch. Ảnh: National Geographic.

"Nếu không có sự tận tâm của Mark, có lẽ hóa thạch này sẽ không bao giờ bước ra khỏi bóng tối," Caleb Brown, nghiên cứu sinh sau tiến sĩ tại Bảo tàng Hoàng gia Tyrell, người đứng đầu nghiên cứu về hóa thạch Borealopelta markmitchelli khẳng định. "Đó là một nỗ lực cực hạn. Những người xử lý hóa thạch chính là những anh hùng thầm lặng."

Ngay sau khi Mark Mitchell hoàn thành công việc của mình, cả thế giới sửng sốt trước độ nguyên vẹn và vẻ đẹp của hóa thạch. Lúc này, nó vẫn chưa có một cái tên chính thức. Nhưng nhóm nghiên cứu về hóa thạch đã có một quyết định đặc biệt.

Thứ Hai, ngày 31 tháng Bảy năm 2017, sếp của Mark tại bảo tàng gọi ông đến văn phòng cho một cuộc nói chuyện. Ông đã có dự cảm về lý do mình được gọi.

Để tưởng thưởng cho nỗ lực của Mark trong suốt sáu năm qua, cấp trên cho Mark biết, tên của ông sẽ được đặt cho loài khủng long mới. Tên chi là Borealopelta, có nghĩa là "lá chắn phương Bắc", còn tên loài là markmitchelli, chính là họ tên của Mark.

Mark cố tỏ ra bình thản, nhưng trong lòng ông một niềm tự hào dâng lên. Ông cố kìm nén để không hét lên sung sướng trước mặt cấp trên của mình. Mặt khác, ngoại trừ ông, cấp trên và nhóm nghiên cứu, không ai được biết cái tên này cho đến trước ngày 3 tháng Tám, ngày nghiên cứu chính thức được công bố. Dù sao đi nữa, tên ông sẽ đi vào sử sách của ngành cổ sinh vật học, song hành cùng một loài khủng long có lẽ sẽ trở nên nổi tiếng trong tương lai.

Mark đã ăn mừng như thế nào? Là một người giản dị, cách ông ăn mừng cũng giản dị không kém. Mark sẽ làm một mô hình nhỏ của loài khủng long này để đặt trên bàn làm việc của mình, như một cách để kỷ niệm. "Tôi cũng hy vọng sẽ sớm thấy nó trong những cuốn sách khủng long cho trẻ em nữa," ông nói và nhoẻn miệng cười.