RHABDODONTIDAE - HỌ KHỦNG LONG ĐẶC HỮU CỦA CHÂU ÂU

[Mê Khủng Long - Dinophile.vn] Một họ khủng long thuộc nhóm Iguanodontia có kích cỡ trung bình gọi là Rhabdodontidae là một trong những nhóm khủng long quan trọng nhất từng cư trú trên Quần đảo Châu Âu cổ đại.

Khủng long họ Rhabdodontidae từng sống tại châu Âu vào Thế Phấn Trắng muộn, khi đó còn là một quần đảo với vô số đảo lớn nhỏ nằm trong một vùng biển nông có khí hậu nhiệt đới.

Hiện tại, họ khủng long này gồm sáu chi và chín loài, được tìm thấy ở miền Nam Pháp, miền Bắc Tây Ban nha, miền Đông Áo, miền Tây Hungary và miền Tây Romania.

Tranh phục dựng ngoại hình và môi trường sống của Transylvanosaurus platycephalus, loài Rhabdodontidae mới nhất được mô tả tại Romania. Tranh của Peter Nickolaus.

Khủng long họ Rhabdodontidae có kích thuớc từ nhỏ đến trung bình (dài từ 2-6m), di chuyển bằng hai chân là chính. Ngoài ra, cơ thể của chúng có đặc điểm là khá chắc chắn với chi sau mạnh mẽ, chi trước ngắn, đuôi dài, hộp sọ tương đối lớn có dạng tam giác, phần mõm nhọn.

"Khủng long họ Rhabdodontidae có hộp sọ tương đối mạnh mẽ với hàm khỏe, răng to và mỏ nhọn được bao bọc bằng keratin, cho thấy những con khủng long này thích nghi tốt để ăn thực vật cứng," theo tiến sĩ Felix Augustin, nhà cổ sinh vật học tại Đại học Tübingen (Đức). "Trong một số trường hợp, hóa thạch của nhiều cá thể ở các độ tuổi khác nhau được tìm thấy cùng một chỗ, cho thấy chúng sống quy tụ thành đàn."

Dù họ này biến mất trước sự kiện tuyệt chủng Phấn Trắng - Cổ Cận (khoảng 69 triệu năm trước) ở Tây Âu, nhưng chúng vẫn tồn tại đến sát sự kết thúc của Kỷ Phấn Trắng ở Đông Âu, nơi chúng nằm trong số những con khủng long phi điểu cuối cùng vẫn còn hiện diện trước thảm họa.

"Loài Rhabdodontidae đầu tiên được đặt danh pháp khoa học cách đây hơn 150 năm," tiến sĩ Augustin nói. "Mặc dù nhóm khủng long này có một lịch sử nghiên cứu dài, nhưng chúng ta vẫn còn rất nhiều điều cần tìm hiểu ở chúng."

Trong nghiên cứu của mình, tiến sĩ Augustin và các đồng nghiệp đã đánh giá lại lịch sử phân loại học của họ Rhabdodontidae, sự đa dạng, quan hệ phát sinh loài và lịch sử cổ sinh - địa lý học, cũng như các yếu tố cổ sinh thái học và sự tuyệt chủng.

"Nhìn chung, hình dung của chúng ta về thế giới của khủng long bị thiên lệch nặng về phía những con khủng long nổi tiếng ở Bắc Mỹ và châu Á," tiến sĩ Augustin nói thêm. "Hóa thạch khủng long vào Thế Phấn Trắng muộn tại châu Âu hiếm hơn nhiều so với Bắc Mỹ và châu Á, và đó chưa có bộ xương hoàn chỉnh nào của một con khủng long họ Rhabdodontidae được mô tả."

"Dù cho hóa thạch niên đại Phấn Trắng sớm của chúng rất phong phú và phổ biến, hiểu biết về nhiều khía cạnh quan trọng về chúng vẫn còn rất nghèo nàn, bao gồm tỷ lệ cơ thể chi tiết, tư thế và chuyển động, cũng như hành vi ăn uống."

"Trong những thập niên vừa qua, một lượng hóa thạch Rhabdodontidae mới và đa phần được bảo quản tốt đã được tìm thấy khắp châu Âu. Phần lớn số này vẫn còn đang được nghiên cứu."

"Một dự án nghiên cứu liên kết hiện đang được tiến hành để nghiên cứu các hóa thạch sẵn có nhằm đem lại những hiểu biết mới về sự tiến hóa cũng như lối sống của những con khủng long thú vị nhưng vẫn còn được hiểu biết rất ít này."