THÁI LAN CÔNG BỐ LOÀI DỰC LONG ĐẦU TIÊN CỦA NƯỚC NÀY, CŨNG NHƯ CỦA ĐÔNG NAM Á

[Mê Khủng Long] Một chi/loài dực long mới được phát hiện tại Thái Lan, ghi nhận trường hợp đầu tiên của nhóm động vật biết bay này ở xứ sở chùa vàng cũng như ở Đông Nam Á.

Garudapterus buffetauti. Tranh của DinoThaiThai.

Dực long là nhóm bò sát biết bay từng sống cạnh khủng long trong phần lớn Đại Trung sinh, với dữ liệu hóa thạch trải dài từ Tam Điệp muộn đến khi Kỷ Phấn Trắng kết thúc. Các nhà khoa học thường phân chúng thành hai nhóm lớm: nhóm đầu tiên gồm những thành viên phân nhánh sớm, có đuôi và ngón chân thứ năm dài, thường được gọi là Rhamphorhynchoidea; nhóm thứ hai có đuôi đã tiêu giảm nhiều, khối xương bàn tay tương đối dài, trong khi ngón chân thứ năm ngắn hoặc không còn nữa, gọi là Pterodatyloidea.

Loài dực long mới tại Thái Lan, được đặt danh pháp khoa học Garudapterus buffetauti, là một loài nằm trong phân họ Gnathosaurinae, một phân họ thuộc nhóm dực long Pterodactyloidea. Chúng sống ở Thái Lan vào Thế Phấn Trắng sớm, cách đây khoảng 130 triệu năm trước. Hóa thạch của loài này đợc tìm thấy tại Phra Pong, một địa danh thuộc dãy núi Phanom Dong Rak, tỉnh Sa Kaeo.

Tên chi Garudapterus bắt nguồn từ Garuda, tên một loài chim thần Ấn Độ giáo nổi tiếng trong văn hóa của nhiều nước Đông Nam Á, cũng là vật cưỡi của thần Vishnu; còn "pterus" có nghĩa là cánh. Tên loài buffetauti dùng để vinh danh nhà cổ sinh vật học người Pháp Éric Buffetaut, người đã có nhiều đóng góp cho ngành cổ sinh vật học Đông Nam Á.

Mẫu định danh của loài dực long mới.

Mẫu định danh của G. buffetauti bao gồm một phần mõm và năm chiếc răng không nguyên vẹn thuộc về một cá thể duy nhất. Đầu trước của cái mõm này phẳng dần từ sau ra trước và bè ra theo chiều ngang, những dấu hiệu đặc trưng của phân họ Gnathosaurinae, theo nhóm nghiên cứu mô tả loài dực long mới.

Mặt khác, các mép của hốc răng được tô điểm bằng hình răng cưa rõ rệt và giống như cổ áo, đồng thời bề mặt vòm miệng có hai rãnh hình sóng. Những đặc điểm này rất giống với các loài trong phân họ Gnathosaurinae có niên đại Jura muộn là Gnathosaurus subulatus, Tacuadactylus luciae, và Lusognathus almadrava.

Phân tích phát sinh chủng loại của nhóm nghiên cứu chỉ ra rằng Garudapterus buffetauti có mối quan hệ gần gũi với các loài gnathosaurines này. Tuy nhiên, loài gnathosaurine Thái Lan này lại đặc biệt ở chỗ có phần mõm mở rộng hình diều và do đó, được công nhận là một loài mới.

Nguồn: Enrico de Lazaro, "Paleontologists Discover New Pterosaur Species in Thailand" / Sci.News.