KHÁM PHÁ LOÀI BÒ SÁT BIỂN CỔ RẮN MỚI CÓ NIÊN ĐẠI KỶ JURA TẠI ĐỨC

Các nhà cổ sinh vật học vừa công bố phát hiện một loài bò sát biển cổ đại mới tại vùng Holzmaden, Tây Nam nước Đức, thuộc Thành hệ Posidonia Shale. Loài mới được đặt tên là Plesionectes longicollum.

Phục dựng ngoại hình Plesionectes longicollum. Tranh của Peter Nickolaus.

Mẫu vật là một bộ xương gần như hoàn chỉnh, bao gồm cả mô mềm hóa thạch, được khai quật từ năm 1978 nhưng chỉ mới được phân tích kỹ lưỡng gần đây. Nhóm nghiên cứu do Sven Sachs (Bảo tàng Tự nhiên Bielefeld) và Tiến sĩ Daniel Madzia (Viện Hàn lâm Khoa học Ba Lan) dẫn đầu đã xác định đây là một loài hoàn toàn mới thuộc nhóm Plesiosauroidea (Liên họ Xà cảnh long, tức "thằn lằn cổ rắn").

Qua phân tích chi tiết, nhóm nghiên cứu nhận thấy bộ xương mang những đặc điểm giải phẫu độc đáo, khác biệt rõ rệt so với các loài xà cảnh long đã biết. Dù cá thể này chưa trưởng thành, các đặc điểm hình thái vẫn đủ rõ để phân loại thành một chi và loài mới.

Plesionectes longicollum sống vào đầu Kỷ Jura, khoảng 183 triệu năm trước, trong thời kỳ Toarcian, giai đoạn xảy ra biến động môi trường lớn, bao gồm hiện tượng thiếu oxy đại dương, ảnh hưởng mạnh đến hệ sinh thái biển toàn cầu.

Bộ xương của Plesionectes longicollum.

Phát hiện này cho thấy Thành hệ Posidonia Shale không chỉ nổi tiếng vì mức độ bảo tồn hóa thạch xuất sắc, mà còn chứa sự đa dạng sinh học cao hơn nhiều so với nhận thức trước đây. Đây là loài cổ nhất trong Liên họ Xà cảnh long từng được ghi nhận tại Holzmaden.

Mẫu vật hiện được lưu giữ tại Bảo tàng Tự nhiên Bang Stuttgart, với mã số SMNS 51945. Trước đó, khu vực này đã cung cấp hóa thạch của năm loài xà cảnh long khác, thuộc cả ba nhánh chính của nhóm này.

Theo các nhà nghiên cứu, phát hiện mới góp phần làm sáng tỏ quá trình tiến hóa hệ sinh thái biển trong Kỷ Jura, đồng thời cung cấp dữ liệu quan trọng về sự thích nghi và đa dạng của các loài bò sát biển cổ đại.

Nguồn: "New long-necked marine reptile species discovered in Germany's famous Jurassic fossil beds" / Phys.