PHÁT HIỆN HỌ TÒ VÒ CHALCID CỔ NHẤT TRONG HỔ PHÁCH LEBANON CÓ NIÊN ĐẠI PHẤN TRẮNG SỚM

[Mê Khủng Long TV] Protoita và Cretaxenomerus là hai chi tò vò chalcid (siêu họ Chalcidoidea) mới được xác định từ hổ phách tại Lebanon, có niên đại Phấn Trắng sớm (~130 triệu năm trước). Chúng được xếp vào họ mới Protoidae, cũng là họ tò vò chalcid cổ nhất tính đến lúc này trong dữ liệu hóa thạch.

Tò vò chalcid là một nhóm côn trùng hết sức đa dạng, với hơn 120.000 loài đã được mô tả và ước tính có thể lên đến một triệu loài. Chúng là những con tò vò đẻ trứng ký sinh, tấn công và đẻ trứng vào cơ thể của côn trùng khác. Tò vò con sẽ nở ra và ăn thịt vật chủ. Chúng là thiên địch của nhiều côn trùng gây hại, do đó có vai trò quan trọng đối với việc kiểm soát sinh học cả trong ngữ cảnh tự nhiên lẫn nông nghiệp của con người.

Một mẫu vật thuộc loài Protoita noyesi.

Mẫu vật thuộc loài Cretaxenomerus curvus.

Đặc điểm nổi bật nhất của các loài trong họ Protoidae mới xác định là hai cái bướu khá dài, giống như xẻng mọc ra từ cuối bụng vốn không hề có ở bất kỳ loài nào đang tồn tại. Giả thuyết của các nhà khoa học là chúng có chức năng hỗ trợ việc đẻ trứng của con tò vò, hoặc để tách lá nhằm tìm kiếm vật chủ.

Những phát hiện mới này sẽ giúp chúng ta hiểu hơn về quá trình tiến hóa của tò vò chalcid trong giai đoạn đầu của chúng. Thậm chí, các nhà khoa học còn dự đoán đây vẫn chưa phải là những dữ liệu hóa thạch cổ nhất về tò vò chalcid trên thực tế. Dựa trên nghiên cứu phân tử, họ dự đoán siêu họ Chalcidoidea đã khởi đầu từ cuối Kỷ Jura, khoảng 162 triệu năm trước và do đó, sẽ còn những mẫu vật cổ hơn từ siêu họ này đang nằm đâu đó trong các hóa thạch chưa được tìm thấy hoặc trong các bộ sưu tập của bảo tàng.

Nguồn: "Oldest family of jewel wasps discovered in Cretaceous amber from Lebanon" / Phys.