LOÀI KHỦNG LONG MỚI ĐƯỢC CÔNG BỐ Ở MÔNG CỔ, LẤY TÊN "RỒNG CÁT ĐẦU TIÊN"

[Mê Khủng Long TV] Harenadraco là một chi khủng long chân thú thuộc họ Troodontidae có niên đại Phấn Trắng muộn, thuộc Hệ tầng Baruungoyot ở Mông Cổ.

Chi này gồm một loài duy nhất là H. prima, với mẫu định danh là một bộ xương có độ nguyên vẹn rất thấp. Do trước đây các thành viên của họ Troodontidae chỉ được tìm thấy tại các Hệ tầng Nemegt và Djadochta của Mông Cổ, nên phát hiện này cho thấy họ Troodontidae là một thành phần quan trọng trong quần thể động vật tại mọi hệ tầng của Bồn địa Nemegt.

Tranh phục dựng ngoại hình Harenadraco prima của Choi Yusik.

Mẫu định danh của Harenadraco được khám phá vào năm 2018 trong các lớp trầm tích của Hệ tầng Baruungoyot, tỉnh Ömnögovi, bao gồm các mãnh xương chậu, phần đuôi của xương đùi phải, một số xương chân trái trong đó có phần đầu xương đùi và phần đuôi xương chày, xương bàn chân và xương ngón chân.

Năm 2024, nhóm nghiên cứu đến từ Hàn Quốc đứng đầu là S. Lee đã lập ra chi/loài mới là Harenadraco prima để mô tả mẫu vật này. Tên chi Harenadraco được lấy từ tiếng Latin, trong đó "harena" nghĩa là cát và "draco" nghĩa là rồng. Tên loài "prima" trong tiếng Latin có nghĩa là "đầu tiên", cho biết đây là loài Troodontidae đầu tiên của Hệ tầng Baruungoyot.

Trong phân tích phát sinh loài, nhóm nghiên cứu đã xếp Harenadraco cùng một mẫu vật Troodontidae chưa được định danh từ Hệ tầng Wulansuhai là những thành viên phân hóa sớm nhất của một nhánh khủng long thuộc họ Troodontidae hoàn toàn đến từ Trung Quốc. Nhánh này là danh pháp chị em của toàn bộ phần còn lại thuộc họ Troodontidae.

Các lớp trầm tích Hệ tầng Baruungoyot được cho là đã hình thành dưới điều kiện khí hậu từ khô hạn cho đến bán khô hạn trong môi trường đồng bằng phù sa, hồ và trầm tích gió, với các thủy vực có tuổi thọ ngắn. 

Các giống loài (gồm cả khủng long và không phải khủng long) đến từ Hệ tầng này rất phong phú, trong đó có khủng long chân thú thuộc các họ Dromaeosauridae (Hulsanpes, Kuru, Natovenator...), Oviraptoridae (Conchoraptor, Nemegtomaia...), Alvarezsauridae (Ceratonykus, Jaculinykus...). Khủng long không phải chân thú có khủng long hộ pháp (Qaesitosaurus), giáp long (Saichania, Tarchia...), khủng long tiền sừng (Bagaceratops, Breviceratops) và hậu đầu long (Tylocephale).