NGHIÊN CỨU MỚI KHẲNG ĐỊNH NANOTYRANNUS LÀ MỘT DANH PHÁP RIÊNG BIỆT, ĐỘC LẬP VỚI T. REX

Một nghiên cứu mới tiếp tục khẳng định Nanotyrannus là một chi khủng long riêng biệt, không phải là những cá thể Tyrannosaurus chưa trưởng thành, qua đó làm thay đổi hiểu biết lâu nay về sự phát triển và đa dạng của các loài khủng long bạo chúa.

Nanotyrannus và Tyrannosaurus có lẽ là những chi tồn tại đồng thời và chiếm giữ những ngách sinh thái khác nhau, dù sự cạnh tranh có thể diễn ra giữa những con Nanotyrannus và T. rex chưa trưởng thành như hình dung trong bức tranh này. Tranh của Anthony Hutchings.

Một bộ xương khủng long hoàn chỉnh vừa giúp giải quyết một trong những tranh cãi lâu đời và gay gắt nhất trong ngành cổ sinh vật học: liệu Nanotyrannus có phải là một chi riêng biệt hay chỉ là T. rex chưa trưởng thành. Phát hiện này đến từ mẫu hóa thạch nổi tiếng mang tên “Khủng long song đấu” (Dueling Dinosaurs), được khai quật tại Montana, Hoa Kỳ.

Mẫu vật bao gồm hai bộ xương khủng long đang trong tư thế chiến đấu: một con Triceratops và một con khủng long ăn thịt nhỏ hơn. Qua phân tích chi tiết, các nhà khoa học xác định cá thể ăn thịt này là một con Nanotyrannus lancensis trưởng thành, chứ không phải là T. rex ở giai đoạn vị thành niên như giả thuyết trước đây.

Nhóm nghiên cứu do tiến sĩ Lindsay Zanno, phó giáo sư tại Đại học Bang North Carolina và trưởng bộ môn cổ sinh vật học tại Bảo tàng Khoa học Tự nhiên North Carolina dẫn đầu. Họ sử dụng các dữ liệu như vòng tăng trưởng xương, mức độ hợp nhất của cột sống và đặc điểm giải phẫu phát triển để xác định độ tuổi và mức độ trưởng thành của mẫu vật.

Kết quả cho thấy cá thể Nanotyrannus này đã khoảng 20 tuổi khi chết và có đầy đủ các đặc điểm của một cá thể trưởng thành. Những đặc điểm giải phẫu như chi trước lớn hơn, số lượng răng nhiều hơn, ít đốt sống đuôi hơn và cấu trúc dây thần kinh sọ khác biệt cho thấy đây là một loài riêng biệt, không thể là T. rex.

Tiến sĩ James Napoli, nhà giải phẫu học tại Đại học Stony Brook và đồng tác giả nghiên cứu, cho biết: “Để Nanotyrannus là T. rex chưa trưởng thành thì nó phải đi ngược lại mọi hiểu biết hiện tại về sự phát triển của động vật có xương sống. Điều đó là không thể.”

Phát hiện này có ý nghĩa sâu rộng. Trong nhiều năm, các nhà cổ sinh vật học đã sử dụng hóa thạch Nanotyrannus để mô hình hóa quá trình phát triển và hành vi của T. rex. Tuy nhiên, nghiên cứu mới cho thấy những phân tích đó thực chất dựa trên hai loài hoàn toàn khác nhau.

Ngoài ra, nhóm nghiên cứu còn xác định một bộ xương khác có biệt danh là Jane, trước đây được cho là T. rex vị thành niên, thực chất cũng là một loài Nanotyrannus mới, được đặt tên là N. lethaeus. Tên gọi này lấy cảm hứng từ sông Lethe trong thần thoại Hy Lạp, ám chỉ việc loài này đã “bị lãng quên” trong suốt nhiều thập kỷ.

Mẫu vật Nanotyrannus trong hóa thạch “Khủng long song đấu” cũng là bộ xương đầu tiên của loài này được bảo tồn đầy đủ phần đuôi. Điều này cung cấp thêm dữ liệu quý giá về hình thái học và khả năng vận động của loài khủng long ăn thịt nhỏ này.

Nguồn: Robert Egan, "Nanotyrannus confirmed: Dueling dinosaurs fossil rewrites the story of T. rex" / Phys.