THÊM BẰNG CHỨNG CỤ THỂ KHẲNG ĐỊNH NANOTYRANNUS KHÔNG PHẢI T. REX CÒN NON

Trong một nghiên cứu mới, các nhà khoa học vừa công bố thêm bằng chứng cho thấy Nanotyrannus lancensis là một loài khủng long riêng biệt, không phải cá thể non của Tyrannosaurus rex. Kết quả nghiên cứu được đăng tải trên tạp chí Science đã góp phần giải quyết cuộc tranh luận kéo dài nhiều thập kỷ trong ngành cổ sinh vật học.

Nanotyrannus (ngoài cùng bên phải) từng sống cùng môi trường và có lẽ đã cạnh tranh với những con T. rex chưa trưởng thành (bên trái). Tranh của Jorge Gonzalez.

Trong nhiều năm qua, Nanotyrannus lancensis, một loài khủng long ăn thịt nhỏ sống ở Bắc Mỹ vào cuối kỷ Phấn Trắng, thường được xem là “T. rex tuổi teen”. Quan điểm này xuất phát từ việc mẫu định danh của Nanotyrannus chỉ là một hộp sọ đơn lẻ, thiếu xương chi để phân tích mức độ trưởng thành. Các nghiên cứu trước đây trên những hóa thạch khác được cho là thuộc về Nanotyrannus cũng đưa ra kết quả trái ngược, khiến tranh luận chưa bao giờ chấm dứt.

Phải đến gần đây, vào cuối tháng Mười năm 2025, nghiên cứu của Lindsay Zanno và James Napoli chứng minh rằng một trong cách mẫu vật Nanotyrannus được xem là T. rex còn non, "Bloody Mary", thật sự là một cá thể đã trưởng thành mới thật sự mang lại đột phá cho cuộc tranh luận liên quan đến tính hợp lệ của danh pháp Nanotyrannus. Và kết luận đó ngày càng rõ ràng hơn với một nghiên cứu đến từ nhóm do nhà cổ sinh vật học Christopher Griffin (Đại học Princeton) dẫn đầu.

Trong nghiên cứu này, Christopher Griffin cùng các cộng sự đã áp dụng một phương pháp mới: phân tích vi cấu trúc của xương móng ngựa (hyoid bone, một xương nhỏ nằm ở vùng cổ, ngay dưới xương hàm dưới, có hình dạng giống chữ "U" hoặc móng ngựa). Đây là loại xương nhỏ nhưng có thể lưu giữ tín hiệu phát triển và mức độ trưởng thành, tương tự như cách các vòng tăng trưởng trong xương chi cho biết tuổi của động vật. Các nhà khoa học đã kiểm chứng phương pháp này trên chim đà điểu, cá sấu và một số loài khủng long khác, cho thấy xương móng ngựa phản ánh chính xác giai đoạn phát triển.

Khi áp dụng lên mẫu vật Nanotyrannus, nhóm nghiên cứu đã cắt lát ba phần xương móng ngựa để quan sát dưới kính hiển vi. Kết quả cho thấy các đặc điểm của xương đều mang dấu hiệu trưởng thành gần như hoàn toàn. Điều này chứng minh rằng mẫu vật không phải là cá thể non của T. rex, mà là một loài riêng biệt đã phát triển đầy đủ.

Phát hiện của cả hai nghiên cứu đồng nghĩa với việc Nanotyrannus và Tyrannosaurus rex đã cùng tồn tại trong cùng hệ sinh thái cuối Kỷ Phấn trắng. Nanotyrannus có kích thước nhỏ hơn nhiều, dài khoảng 5,5 mét, trong khi T. rex trưởng thành có thể dài hơn 12 mét. Sự hiện diện song song của hai loài ăn thịt với kích thước khác nhau cho thấy hệ sinh thái thời kỳ đó đa dạng hơn so với nhận định trước đây.

Nguồn: "Nanotyrannus Represents Distinct Species of Tyrannosaurid Dinosaur, New Research Confirms" / Sci.News.