KHỦNG LONG ĂN THỊT PHÁT TRIỂN MẠNH Ở ÚC CÁCH ĐÂY 120 TRIỆU NĂM

[Mê Khủng Long] Trong khoảng thời gian từ 122 đến 108 triệu năm trước, lục địa Úc nằm xa hơn về phía nam so với ngày nay. Victoria nằm trong Vòng Nam Cực, tách biệt với Tasmania bởi một thung lũng rạn nứt rộng lớn thay vì biển. Giai đoạn này thuộc Thế Phấn Trắng sớm, và các khu rừng rậm rạp đầy khủng long chiếm ưu thế trên mặt đất. Các nhà cổ sinh vật học vẫn tìm thấy dấu vết của những loài động vật này trong dữ liệu hóa thạch của bang Victoria, Úc.

Hầu hết các hóa thạch khủng long được tìm thấy ở Victoria thuộc về các loài ăn thực vật nhỏ gọi là khủng long chân chim (Ornithopoda). Tuy nhiên, cũng có một số hóa thạch khủng long chân thú (Theropoda) - một nhóm đa dạng bao gồm tất cả các loài khủng long ăn thịt đã biết, cũng như các loài chim hiện đại. Hơn 250 xương khủng long chân thú đã được tìm thấy các lớp trầm tích có niên đại Kỷ Phấn Trắng tại Victoria.

Tranh minh họa quần thể khủng long ăn thịt tại Đông Nam Úc của Jonathan Metzger.

Trong bộ sưu tập cổ sinh vật học của Bảo tàng Victoria, các nhà cổ sinh vật học đã xác định được năm hóa thạch khủng long chân thú đặc biệt quan trọng. Công trình nghiên cứu về những xương này đã được công bố trên tập san Journal of Vertebrate Paleontology.

Các nghiên cứu trong một thập niên qua đã tiết lộ những điểm tương đồng nổi bật giữa khủng long Úc và Nam Mỹ. Những điểm tương đồng này bao gồm các loài thuộc họ Megaraptoridae với móng vuốt hình lưỡi hái, và các khủng long chân chim thuộc nhóm Elasmaria nhỏ, nhanh nhẹn. Ngoài ra còn có các loài cận giáp long (Parankylosauria) bọc giáp và các loài khủng long chân thằn lằn khổng lồ với cổ dài và đầu nhỏ.

Các hóa thạch mới được mô tả cho thấy một loạt các loài khủng long ăn thịt khác nhau được thấy ở Nam Mỹ cũng phát triển mạnh trong Kỷ Phấn Trắng tại Đông Nam Úc khi đó. Hai xương ống chân cung cấp bằng chứng đầu tiên về khủng long thuộc nhánh Carcharodontosauria (có họ hàng với Carcharodontosaurus) ở Úc. Một xương ống chân thứ ba cung cấp bằng chứng mạnh mẽ về sự hiện diện của khủng long thuộc phân họ Unenlagiinae, một nhánh của họ Dromaeosauridae phân bố ở Nam bán cầu.

Xương ống chân của khủng long Megaraptoridae.

Một xương ống chân thứ tư và hai đốt sống đuôi có các vòm mạch máu thuộc về một khủng long thuộc họ Megaraptoridae, có thể đại diện cho một trong những loài khủng long ăn thịt lớn nhất được biết đến ở Úc.

Dị long răng cá mập là những kẻ săn mồi đỉnh cao ở Nam Mỹ và Châu Phi trong phần lớn Kỷ Phấn Trắng. Nhóm khủng long chân thú này có hộp sọ lớn, răng khổng lồ và cánh tay nhỏ. Chúng là một trong những kẻ săn mồi lớn nhất từng đi trên Trái Đất. Mặc dù thành công ở Nam Mỹ và Châu Phi, hóa thạch dị long răng cá mập chưa từng được tìm thấy ở Úc cho đến phát hiện mới đây.

Với hai xương ống chân, nhóm nghiên cứu hiện có bằng chứng đầu tiên về nhóm này trên lục địa Úc. Điều thú vị là những dị long răng cá mập Úc này nhỏ hơn nhiều so với các họ hàng ở Châu Phi và Nam Mỹ của chúng, và các xương hiện có giống nhất với một hóa thạch dị long răng cá mập từ Thái Lan.

Một trong những xương ống chân dị long răng cá mập của Victoria được tìm thấy trên Bờ biển Otway. Xương còn lại được tìm thấy trên Bờ biển Bass, trong các lớp đá cổ hơn 10 triệu năm. Điều này cho thấy những kẻ săn mồi này đã thành công trong khu vực này ít nhất 10 triệu năm.

Các dị long răng cá mập có thân hình to lớn ở châu Phi và Nam Mỹ dường như chuyên săn các loài khủng long cổ dài sauropod. Tuy nhiên, nguồn thức ăn này có lẽ không có sẵn cho dị long răng cá mập ở Victoria vì người ta chưa từng tìm thấy hóa thạch của khủng long chân thằn lằn ở đây.

Trong khi đó, phân họ Unenlagiinae gồm những con khủng long ăn thịt có trọng lượng nhẹ và có thể có lông, có họ hàng với Velociraptor nổi tiếng trong Công viên kỷ Jura.

Từ trái qua: xương ống chân của khủng long Unenlagiinae, Carcharodontosauria và Megaraptoridae.

Phần lớn hóa thạch của khủng long Unenlagiinae được tìm thấy ở Nam Mỹ. Úc cũng có một số ít bằng chứng về sự hiện diện của chúng. Vì vậy, mô tả về xương ống chân Unenlagiinae mới từ Victoria là bằng chứng vững chắc cho sự thành công của chúng ở vùng Đông Nam Úc trong Thế Phấn trắng sớm.

Mõm của khủng long thuộc phân họ Unenlagiinae tương đối dài hơn và tay ngắn hơn so với các họ hàng Dromaeosauridae của chúng ở Bắc bán cầu. Điều này cho thấy chúng có chế độ ăn khác nhau. Các Unenlagiinae ở Victoria có thể ăn cá hoặc động vật nhỏ sống trên cạn. Cũng có khả năng con mồi của chúng là các loài động vật có vú nhỏ đã từng sống ở Victoria vào Kỷ Phấn trắng, trong đó có hơn 50 xương hàm động vật có vú đã được tìm thấy, bao gồm cả tổ tiên của thú mỏ vịt và thú lông nhím (echidna).

Khủng long ăn thịt lớn - cỡ như Tyrannosaurus - không có trong hồ sơ hóa thạch ở Úc. Thay vào đó, các quần thể khủng long Úc dường như bị thống trị bởi các loài ăn thịt cỡ trung bình gọi là Megaraptoridae.

Hóa thạch của khủng long Megaraptoridae chỉ được biết đến ở Nam Mỹ và Úc. Những bộ xương hoàn chỉnh nhất đến từ Nam Mỹ, bao gồm một bộ khá lớn - dài khoảng chín mét. Megaraptoridae hoàn chỉnh nhất ở Úc là Australovenator wintonensis từ Winton, miền Trung bang Queensland.

Xương ống chân và đốt sống đuôi được mô tả cung cấp bằng chứng về một loài Megaraptoridae lớn ở Đông Nam Úc. Mặc dù có niên đại cổ hơn gần 30 triệu năm so với loài A. wintonensis dài khoảng năm đến sáu mét, loài Megaraptoridae ở Bờ biển Bass lớn hơn ít nhất 5% và gần bằng kích thước của những họ hàng Nam Mỹ.

Cánh tay lớn, cơ bắp và ngón tay kết thúc bằng móng vuốt hình lưỡi hái đáng sợ có lẽ là vũ khí chính của khủng long Megaraptoridae. Khác với hầu hết các nhóm khủng long ăn thịt cỡ trung bình khác, chúng có mõm dài và răng nhỏ.

Sự phong phú của khủng long chân chim ở Victoria có lẽ đã khiến khu vực này phù hợp hơn với những kẻ săn mồi nhỏ như Megaraptoridae, thay vì các dị long răng cá mập săn khủng long chân thằn lằn.

Các nhà cổ sinh vật học chắc chắn còn nhiều điều để tìm hiểu về các loài khủng long Kỷ Phấn trắng của Úc. Nghiên cứu mới cho thấy chỉ năm mẫu xương cô lập và không hoàn chỉnh thôi đã có thể tăng cường hiểu biết của chúng ta về di sản hóa thạch của lục địa này như thế nào.