[Mê Khủng Long] Tại một khu rừng yên tĩnh ở Alberta, Canada, các nhà khoa học đã phát hiện một trong những khu vực tập trung hóa thạch khủng long dày đặc nhất thế giới – bãi xương Pipestone Creek. Nơi đây chứa hàng nghìn bộ xương của một loài khủng long có sừng kỳ lạ mang tên Pachyrhinosaurus.
![]() |
Pachyrhinosaurus có thể sống thành những "siêu đàn" (megaherd) lên đến hàng nghìn, thậm chí hàng chục nghìn con. |
Pachyrhinosaurus là một chi khủng long mặt sừng (Ceratopsia) có kích thước nhỏ hơn người họ hàng nổi tiếng của chúng là Triceratops, và thay vì sở hữu sừng ở mũi, Pachyrhinosaurus sở hữu một khối xương dày mà chúng ta có thể gọi là mấu lồi (boss). Chính vì thế cái tên Pachyrhinosaurus có nghĩa là "thằn lằn mũi dày" (hậu tì long). Bạn có thể đã biết đến chúng nếu từng xem bộ phim Walking With Dinosaurs (2014) hoặc tập Ice Worlds trong loạt phim tài liệu Prehistoric Planet (2022).
Ước tính của các nhà cổ sinh vật học cho rằng phải có đến 10.000 xác con Pachyrhinosaurus tập trung ở khu vực này. Họ có thể khai quật từ 100-300 xương trên mỗi mét vuông, và bãi xương này trải rộng trên một diện tích khoảng 1 km vuông.
Theo nghiên cứu của Giáo sư Emily Bamforth, một nhà cổ sinh vật học tại Bảo tàng Khủng long Philip J. Currie, toàn bộ đàn Pachyrhinosaurus này đã bị xóa sổ bởi một sự kiện thảm khốc cách đây khoảng 72 triệu năm. Các nhà khoa học tin rằng nguyên nhân có thể là một trận lũ quét khổng lồ, tương tự như những trận lũ do mưa gió mùa hoặc bão lớn ngày nay.
![]() |
Khai quật xương khủng long tại Pipestone Creek. |
Điều đặc biệt là sự chôn vùi đột ngột đã giúp bảo tồn các hóa thạch một cách nguyên vẹn, cho phép các nhà khoa học nghiên cứu sự đa dạng giữa các cá thể trong cùng một loài. Những khác biệt nhỏ về hình dạng của phần xương trên đầu có thể đã giúp Pachyrhinosaurus nhận diện nhau trong đàn.
Ngoài ra, bằng chứng còn cho thấy các loài khủng long ăn thịt như Albertosaurus đã đến đây để ăn xác những con Pachyrhinosaurus sau trận lũ. Điều này giúp các nhà khoa học hiểu rõ hơn về hệ sinh thái thời kỳ cuối Kỷ Phấn trắng.
Nguồn: Tom Howarth, "The mystery of this 10,000-dinosaur graveyard may have just been solved" / BBC Science Focus.
0 Nhận xét