PHÁT HIỆN CA BỆNH VIÊM TỦY XƯƠNG NGHIÊM TRỌNG Ở KHỦNG LONG 220 TRIỆU NĂM TUỔI

Dinoman tháng 6 20, 2025

[Mê Khủng Long] Một nhóm nhà cổ sinh vật học thuộc Đại học Zurich vừa công bố trường hợp mắc viêm tủy xương (osteomyelitis) nghiêm trọng ở loài khủng long Plateosaurus trossingensis - một trong những loài khủng long lâu đời và nổi tiếng nhất từ cuối kỷ Tam Điệp tại châu Âu. Đây là ca bệnh cổ nhất từng được ghi nhận ở khủng long, có niên đại khoảng 220 triệu năm.

Sơ đồ hóa thạch cho thấy các vị trí bị ảnh hưởng bởi viêm tủy xương (màu nâu).

Cá thể khủng long được phân tích đến từ thành hệ Klettgau ở Frick, Thụy Sĩ. Với chiều dài gần 8 mét và dáng đi hai chân, Plateosaurus trossingensis là một loài khủng long ăn thực vật thuộc nhóm Sauropodomorpha. Nhóm nghiên cứu, dẫn đầu bởi nhà cổ sinh vật học Jordan Bestwick, đã phát hiện tổn thương nghiêm trọng tại phần vai và cánh tay phải của mẫu vật.

Những dấu hiệu điển hình của viêm tủy xương bao gồm: cấu trúc xương bên trong và bên ngoài trở nên xù xì bất thường, hình dạng bị biến đổi và thậm chí các xương có hiện tượng dính lại với nhau. Những thay đổi này được xác nhận là rất phù hợp với các đặc điểm của bệnh lý xương mạn tính như osteomyelitis, vốn cũng xuất hiện ở người, chim và nhiều loài bò sát hiện đại.

Điểm đặc biệt trong phát hiện lần này là phạm vi nhiễm trùng rộng hơn nhiều so với những ca bệnh trước đó từng được ghi nhận ở khủng long. Trong khi những trường hợp trước thường chỉ ảnh hưởng đến xương ngón chân hoặc vài đốt sống, thì mẫu vật này có toàn bộ vùng vai và cánh tay bị ảnh hưởng nặng nề.

Nguyên nhân ban đầu gây ra viêm nhiễm vẫn chưa rõ - có thể là chấn thương, vết cắn hay nhiễm khuẩn từ vết thương ngoài da. Tuy nhiên, các nhà khoa học tin rằng cá thể này đã phải sống chung với bệnh suốt một thời gian dài, thậm chí không thể sử dụng tay phải trong phần lớn cuộc đời.

Được công bố trên Swiss Journal of Palaeontology, phát hiện này không chỉ mở rộng hiểu biết về mặt sinh lý bệnh học của khủng long, mà còn cho thấy khủng long cũng phải đối mặt với những căn bệnh mạn tính đau đớn, giống như nhiều động vật hiện đại.